Category Archives: Energie

Kernenergie helpt arme landen bij ontwikkeling

Posted on by

Arme en opkomende landen dragen het meest bij aan de toename van CO2-uitstoot. Om te voorzien in hun behoefte aan groei moeten we manieren vinden om energie goedkoper en schoner te maken.

Door: Marco Visscher
Op: www.marcovisscher.nl

Deze week is in Madrid de vijfentwintigste Klimaattop. Sinds de eerste bijeenkomst in 1995 is er veel veranderd. Toen dachten we dat het probleem zou verdwijnen als de rijkste landen wat minder broeikasgassen zouden uitstoten. Zo stond het in het Kyoto-protocol uit 1997. Het liep anders. De CO2-uitstoot nam toe  met liefst 50 procent.

Dat ligt niet zozeer aan de rijkste landen. De Europese Unie stoot  zo’n 10 procent minder CO2  uit  dan toen. Zelfs de Amerikanen met hun SUV’s zitten onder hun oude niveau. Japan toont een tamelijk vlakke lijn. Australië schommelt nog de verkeerde kant op. Vrijwel de gehele toename van de CO2-uitstoot kwam dus door arme en opkomende landen als China, Brazilië en India. Naar verwachting zal dat de komende decennia  zo blijven.

Wat betekent dit? Sommigen vinden dat deze landen meer moeten meebetalen aan oplossingen. Dat is onacceptabel. Historisch gezien hebben rijke landen veruit het meest bijgedragen aan het probleem. Bovenal kampen mensen in Azië en Afrika met meer urgente problemen waarvoor hun overheden zich moeten inspannen. Nog een miljard mensen zit zonder toegang tot betrouwbare elektriciteit; wij kunnen hen juist helpen te voorzien in die behoefte.

Klik hier om verder te lezen.

Marco Visscher en Hidde Boersma bij Spraakmakers

Posted on by

Op dinsdag 26 november waren journalisten Marco Visscher en Hidde Boersma te gast bij het NPO radioprogramma ‘Spraakmakers’. In deel 2 van het onderwerp ‘Dwarsdenkers in de klimaatdiscussie’ legden zij in enkele minuten uit wat het Ecomodernisme inhoudt.  

De NPO schrijft: “Bij het aanpakken van onze klimaatproblemen moet geen enkele oplossing geschuwd worden, zelfs als die zo afwijkend zijn als wat de ecomodernisten voorstellen. Het is een nieuw soort milieubeweging die in economische groei juist kansen ziet voor ons klimaat en ook kernenergie niet uit de weg gaat.”

Beluister het fragment terug via deze link.

Juist door ver te reizen help je de wereld

Duurzaamheid hoort geen klassekwestie te zijn

Posted on by

Nu vliegen bereikbaar wordt voor alle lagen van de bevolking, zet de bovenklasse zich er onder het mom van duurzaamheid tegen af. Terwijl verre reizen empathie wekken voor andere culturen en een medicijn zijn tegen etnocentrisme, betoogt Hidde Boersma.

Door: Hidde Boersma
Op: www.devolkskrant.nl

Er stond afgelopen week een opvallende reclame in de Volkskrant. Koning Aap, een reisbureau voor verre reizen, begon zijn advertentie met: ‘Natuurlijk, gewoon thuis blijven is het beste voor de planeet.’ Dat zelfs reclame-uitingen met een verontschuldiging beginnen, geeft wel aan hoezeer de schaamte om te vliegen zich in korte tijd tijd in onze hoofd heeft genesteld. In 2018 was de term vliegschaamte zelfs genomineerd voor ‘woord van het jaar’ en in Zweden, waar dat woord voor het eerst opdook, daalt het aantal vluchten al daadwerkelijk.

Vliegschaamte past in de trend waar minder duurzame activiteiten worden gekoppeld aan schuld: vleesschaamte, baarschaamte, cappuccinoschaamte en nieuw deze week: betonschaamte.

Het is ontegenzeggelijk waar dat vliegen vervuilt: het is op dit moment verantwoordelijk voor ongeveer 3 procent van de jaarlijkse uitstoot van broeikasgassen, maar projecties van klimaatpanel IPCC gaan uit van tussen de 5 en 15 procent bij ongewijzigd beleid.

De stijging komt voor een belangrijk deel op het conto van inwoners van ontwikkelingslanden, voor wie vliegen eindelijk betaalbaar wordt. In 2017 hing een schamele 3 procent van de wereldbevolking in de lucht, de overige 97 procent kan niet wachten om te volgen. Vooral het aantal vakantievluchten neemt toe: nog maar een kwart van de vliegbewegingen is voor zaken. En dus roepen politici, wetenschappers en activisten op minder te vliegen en vaker te kiezen voor een vakantie dicht bij huis.

Het is maar zeer de vraag of dat een goed idee is. Verre reizen maken de wereld namelijk een betere plek, met name omdat ze de empathie voor andere mensen en culturen vergroot. In Enlightment Now (2018) wijst de Canadees-Amerikaanse psycholoog Steven Pinker drie oorzaken aan voor wat hij de ‘lange vrede’ is gaan noemen, de ongeëvenaarde daling van het aantal oorlogen, moorden en geweldsincidenten in de afgelopen zeventig jaar: geletterdheid, globalisering en reizen.

Klik hier om verder te lezen.

Paul Kingsworth

Interview met een afvallige milieuactivist

Posted on by

Laat je niet voor de gek houden, waarschuwt oud-milieuactivist Paul Kingsnorth: we zijn allemaal medeplichtig aan de ineenstorting van de aarde. ‘We moeten af van het idee dat er mensen zijn die het antwoord weten op onze problemen.’  

Door: Marco Visscher
Op: www.vn.nl

Tien jaar geleden leek zijn gelijk onomstotelijk bewezen. De wereldeconomie was in een kredietcrisis gestort en dankzij Al Gore’s klimaatfilm was de wereld wakker geschud voor een andere, naderende crisis. In Kopenhagen sloten wereldleiders een historisch klimaatakkoord.

Paul Kingsnorth had kunnen concluderen dat de groene boodschap die hij al zijn hele volwassen leven verkondigde eindelijk was doorgedrongen tot het hoogste politieke niveau. Jarenlang voerde hij campagnes voor milieugroepen, stond hij aan het roer van de redactie van  The Ecologist, destijds hét vlaggenschip van de milieubeweging, en zijn stem reikte tot op de televisie en in de grote internationale kranten. Maar in 2009 trok Kingsnorth een heel andere conclusie: de puinhoop in de wereld was te groot geworden.

Met een mengeling van frustratie en woede werkte hij aan een manifest getiteld  Onbeschaving. De crisis was niet louter economisch, ecologisch of politiek, stelde hij. Het probleem is dat we elkaar de verkeerde verhalen vertellen. Want we zitten midden in een totale ineenstorting: de eerste scheuren zijn zichtbaar en de aarde is niet meer te repareren. Het manifest was een oproep aan schrijvers en kunstenaars om hier eerlijk over te zijn. Met zijn jonge gezin verhuisde hij naar een afgelegen dorpje aan de Ierse kust, waar ze hun eigen voedsel verbouwen.

Tien jaar na het manifest ligt er een boek,  Bekentenissen van een afvallige  milieuactivist. In deze verzameling essays, uitgegeven door Atlas Contact, bepleit Kingsnorth een ‘planetair rouwproces’, zodat we ons verdriet om de ondergang van de aarde kunnen omzetten in een gezonde, persoonlijke relatie tot de natuur.

Klik hier om verder te lezen.

Twee ecomoderne bijdragen in radioprogramma De Stemming

Posted on by

Voor het radioprogramma De Stemming van de Limburgse omroep L1 treedt Ralf Bodelier regelmatig op als analist burgerschap. In de afleveringen van 6 oktober en 17 november lichtte hij zijn ecomoderne visie op twee onderwerpen toe.  

In de aflevering van 6 oktober bepleit Ralf dat Limburg een kerncentrale moet bouwen om de provincie van stroom te voorzien. Beluister het fragment hier.

In de aflevering van 17 november legt Ralf uit waarom er geen sprake is van een klimaatcrisis, ondanks de klimaatverandering. Beluister het fragment hier.

Afrika omarmt kernenergie

Afrika omarmt kernenergie

Posted on by

Al decennialang moet Afrika het doen met één kerncentrale. Dat is die van Koeberg in Zuid-Afrika. Deze verzorgt vijf procent van de stroomvoorziening van het land.

Door: Ralf Bodelier
Op: www.fd.nl

Plots is er nu uitzicht op een enorme uitrol van kerncentrales in een groot deel van Afrika. Die centrales worden gebouwd door het Russische Rosatom, een van de grootste spelers in kernenergie wereldwijd.

In de laatste week van oktober ontmoette de Russische president Poetin vrijwel alle Afrikaanse leiders in Sotchi. Maar liefst twintig ‘memorandums of understanding’ rond de levering van kernenergie werden getekend. En bij intentieverklaringen blijft het niet. Komend jaar start Rosatom al met de bouw van een forse kerncentrale in het Egyptische El Dabaa. Waarschijnlijk zullen Ethiopië en Nigeria snel volgen.

Dat is goed nieuws op een continent met 1,2 miljard mensen waarvan nog maar de helft beschikt over elektriciteit. En waar deze eeuw nog eens twee miljard mensen bijkomen. De langzaam groeiende productie van elektriciteit houdt de groeiende vraag simpelweg niet bij. Wie in Afrika wél is aangesloten op het stroomnet, betaalt dubbel zoveel voor zijn elektriciteit dan iemand in Europa, terwijl onderbrekingen aan de orde van de dag zijn.

Klik hier om verder te lezen.

Stichting Ecomodernisme steunt wereldwijde actie voor kernenergie

Posted on by

Op zondag 20 oktober 2019 vond de actie ‘Stand Up for Nuclear’ plaats in 33 steden wereldwijd, waaronder Amsterdam. Met de actie wilden betrokken burgers aandacht vragen voor het belang van kernenergie voor een schone en betrouwbare energievoorziening.

Door op openbare plekken met spandoeken en toespraken het publiek voor te lichten over deze techniek, en hardnekkige mythes te ontkrachten, hoopt men het vaak negatieve beeld van kernenergie te verbeteren. Ook Stichting Ecomodernisme liet van zich horen, door zorg te dragen voor de pro-nucleaire demonstratie die zaterdag vanaf 12 uur op de Dam in Amsterdam plaatsvond.

Olguita Oudendijk (voorzitter Stichting Ecomodernisme), Ralf Bodelier (filosoof/journalist), Alexander Deutman (chemicus), Gijs Zwartsenberg (filosoof) en Joris van Dorp (ingenieur) spraken zich middels toespraken uit voor de inzet van kernenergie bij de bestrijding van CO2-uitstoot én armoede. Kernenergie draagt niet bij aan de versterking van het broeikaseffect, verbruikt weinig ruimte, is niet van het weer afhankelijk en kan zeer veel energie leveren. Daarmee kunnen ook de 800 miljoen mensen die nog zonder goede toegang tot elektriciteit leven van energie worden voorzien, zonder dat dit ten koste van het klimaat gaat. Bovendien is kernenergie, of je het wil geloven of niet, de veiligste manier van energieopwekking.

Stand Up for Nuclear is een initiatief van de Nuclear Pride Coalition, een samenwerking tussen onafhankelijke en non-profit organisaties die zich inzetten voor kernenergie, en die deze actie sinds 2016 organiseert.

Bekijk hieronder het fotoverslag en lees meer over de actie op https://standupfornuclear.org/

Drieluik over het windmolenpark in Drenthe

Drieluik over het windmolenpark in Drenthe

Posted on by

In de Drentse Veenkoloniën wordt gebouwd aan een windmolenpark van 45 grote windmolens. Dat gebeurt zeer tegen de zin van de omwonenden. Zij vrezen voor slagschaduw, geluidsoverlast en waardedaling van hun huis. Bovenal vinden zij dat de windmolens er vanuit het rijk en de “windboeren” door zijn gedrukt. Na jaren van protesten en bezwaarschriften grepen sommige tegenstanders naar onwettige middelen, zoals intimidatie en bedreigingen.

Voor een artikelserie in De Groene Amsterdammer keerde Marco Visscher terug naar zijn Drentse geboortegrond om de stemming te peilen. Vanaf het voorjaar sprak hij er met tientallen betrokkenen: van omwonenden en actievoerders tot initiatiefnemers en bestuurders.  Deze week is deel 1 verschenen van een drieluik. Het artikel is hier  te lezen.

Beluister hier  het interview met Visscher voor De Groene Podcast, waarin hij onder meer vertelt over politiek draagvlak en de lessen voor de verdere uitrol van de energietransitie.

Crisis? What Crisis?

Crisis? What Crisis?

Posted on by

Al drie weken gaat het over de ‘stikstofcrisis’. Vorige week ging het over de vervuilde grondwaterbronnen van Nederlands drinkwater. En afgelopen week stond in het teken van actie tegen de ‘klimaatcrisis’.

Door: Ralf Bodelier
Op: www.fd.nl

Vrijwel nergens lees je dat in Nederland de uitstoot van stikstof sinds 1990 is gehalveerd, dat ons drinkwater schoner is dan ooit of dat het aantal klimaatslachtoffers wereldwijd nog nooit zo laag was. Het alarmisme viert hoogtij en gitzwarte scenario’s moeten ons motiveren om in actie te komen. Ter relativering is het goed om soms terug te kijken naar rampscenario’s uit het recente verleden.

Vorig jaar was zo’n scenario de ‘watercrisis’ in Kaapstad, Zuid-Afrika. Al drie jaar had het niet geregend, de klimaatverandering werd aangewezen als oorzaak. Een catastrofe leek onafwendbaar. Zonder hevige regenval zou het op 21 april 2018 ‘day zero’ zijn voor een metropool van bijna vier miljoen mensen. Rauw geweld werd niet uitgesloten.

Klik hier om verder te lezen.

Klimaatstaker, hou ook eens rekening met de energiebehoefte in de Derde Wereld

Posted on by

Vrijdag wordt wereldwijd gestaakt voor het klimaat, ook in Den Haag. In een essay in De Volkskrant overpeinst filosoof Ralf Bodelier hoe de klimaatverandering aangepakt kan worden, zonder de energiebehoeften van de allerarmsten ter wereld te vergeten.

Klimaatstaker, hou ook eens rekening met de energiebehoefte in de Derde Wereld

Beste klimaatstaker,

Met miljoenen anderen wereldwijd, demonstreert u vrijdag tegen een verdere opwarming van het klimaat. En dat is fantastisch. Bijna veertig jaar geleden demonstreerde ik met miljoenen anderen, ook wereldwijd, tegen kernwapens. Hoewel het aantal kernwapens aanvankelijk nog opliep tot boven de zestigduizend, daalde dat aantal vervolgens tot rond de tienduizend. Dat zijn er nog tienduizend teveel, maar die afname laat wel zien dat inzet loont.

Door: Ralf Bodelier

Omdat actievoeren helpt, liep ik afgelopen maart ook mee in de klimaatmars van Amsterdam, en vrijdag zal ik dat opnieuw doen. Want ook deze keer gaat het lukken. Uiteindelijk zal de uitstoot van broeikasgassen afnemen. Uiteindelijk krijgen we de klimaatverandering, of in elk geval de gevolgen ervan, onder controle. Door nu met zovelen overeind te komen, voelen we dat we er niet alleen voorstaan. En door zelf actie te ondernemen, inspireren we talloze anderen. Wie weet, haken zij een volgende keer ook aan.

Nu schrijf ik deze brief niet alleen om ons een hart onder de riem te steken. Ik zou graag uw aandacht willen voor een thema dat tijdens deze klimaatacties te weinig aan de orde komt. En dat is de behoefte aan moderne energie van honderden miljoenen extreem arme mensen wereldwijd. Van mensen die niet alleen het meest kwetsbaar zijn voor de grillen van het klimaat, voor droogtes, stormen, overstromingen en hittegolven, maar die ook de minste mogelijkheden hebben zich daartegen te beschermen.

Net als wij, hebben ook zij dijken, stormkeringen en early warning systems nodig. Ook de armsten verlangen naar irrigatie en drainage, vocht- en droogtebestendige gewassen, stevige huizen en goede ziekenhuizen. En dat alles nu, krijgen zij alleen wanneer zij de beschikking krijgen over heel veel meer energie. In arme landen moet de productie van energie gigantisch worden opgevoerd.

Klik hier om verder te lezen.